در زمان نوشتن مبایع نامه و قول نامه علاوه بر ثمن معامله و شرایط پرداخت آن تاریخ حضور در دفترخانه و آخرین مرحله مشخص میشود اگر یکی از طرفین قرارداد حاضر نشود طرف دیگر میتواند گواهی عدم حضور گرفته و با آن شکایت کند.
گواهی عدم حضور در دفترخانه رسمی که توسط دفترخانه ثبت اسناد و املاک صادر میشود یک سند رسمی است که در صورتی که شخصی برای امضای سند در دفترخانه حاضر نشود صادر می‌گردد. در واقع هنگامی که فردی برای امضای یک سند رسمی یا قرارداد بایستی در دفترخانه حضور پیدا کند و بنا به دلایل غیر موجه از این کار امتناع می‌کند، دفترخانه ثبت اسناد رسمی گواهی عدم حضور را صادر می‌کند. این گواهی ممکن است در شرایط متفاوتی مانند عدم حضور یکی از طرفین قرارداد یا عدم امضای سند از طرف یکی از طرفین قرارداد صادر شود. گواهی عدم حضور باید توسط سردفتر دفترخانه مهر و امضا شود تا اعتبار قانونی پیدا کند. یک نسخه از گواهی عدم حضور به طرف حاضر تحویل داده میشود تا در صورت نیاز، به عنوان مدرک در مراجع قانونی مورد استفاده قرار گیرد. در این مقاله به بررسی گواهی عدم حضور و شرایط صدور آن پرداخته و مراحل قانونی پس از آن را بررسی می‌کنیم.
هنگامی که خریدار و فروشنده مشغول تنظیم و یا نوشتن قولنامه خانه و آپارتمان هستند، معمولا در یکی از بندهای قولنامه، مکان و زمانی را برای حضور طرفین در دفترخانه اسناد رسمی جهت انتقال رسمی خانه یا آپارتمان مورد معامله، پیش بینی می کنند. در قولنامه های عادی و پرینتی که دارای کد رهگیری هستند معمولا در ماده ۴ آن به موضوع تعهد خریدار و فروشنده مبنی بر حضور در دفترخانه تعیین شده در این ماده اشاره می شود. یعنی شماره دفترخانه و نشانی آن درج می شود.
فرقی نمی کند که قولنامه تنظیمی دستی باشد و یا پرینتی و دارای کد رهگیری از سامانه ثبت معاملات املاک کشور، در هر دو حالت خریدار و فروشنده باید در زمان تعیین شده در قولنامه در دفترخانه اسناد رسمی مقرر در آن حاضر شده و نسبت به تصفیه حساب نهایی از جهت پرداخت الباقی ثمن معامله ( ارزش معامله) و انتقال سند رسمی ملک و تسلیم بنچاق ملک به خریدار اقدام شود.
هنگامی که خریدار یا فروشنده در موعد تعیین شده در قولنامه در محل دفترخانه اسناد رسمی جهت نقل و انتقال سند و پرداخت الباقی وجه یا ثمن معامله حاضر نشود، در این حالت سردفتر اسناد رسمی به درخواست شخص حاضر (خریدار یا فروشنده) برگه ای تحت عنوان گواهی عدم حضور صادر می کند که در آن ضمن اشاره به مشخصات طرفین و زمان تعیین شده برای تنظیم سند، گواهی می کند که مثلا خریدار در زمان تعیین شده در محل دفترخانه حضور یافته و الباقی وجه معامله را نیز به صورت نقد یا در قالب یک فقره چک بانکی یا تضمین شده به روئیت سردفتر رساند ولی تا پایان ساعت اداری فروشنده حاضر نشد و این گواهی حسب مفاد قولنامه فی ما بین و به درخواست خریدار صادر گردید.
اهمیت داشتن گواهی عدم حضور
۱. خریدار و فروشنده هنگام تنظیم قرارداد، تعیین می‌کنند که اگر یکی از دو طرف از تعهداتی که در قرارداد آمده تخلف کرد، مبلغی را به عنوان خسارت به طرف دیگر پرداخت کند. به این مبلغ وجه التزام میگویند. یکی از تعهداتی که در قراردادهای فروش ملک وجود دارد، حضور خریدار و فروشنده در دفترخانه تعیین شده، برای ثبت سند به نام خریدار است.
بنابراین اگر به طور مثال فروشنده در دفترخانه حاضر نشد، خریدار میتواند از دفترخانه بخواهد که گواهی عدم حضور صادر کند و به این صورت خریدار مبلغی که برای خسارت در قرارداد تعیین شده ( وجه التزام) را از فروشنده می‌گیرد.
۲. از نظر قانون رسیدگی به تمام دعاوی که موضوع آنها ضرر و زیان است و همچنین صدور احکام الزام به تنظیم سند با استفاده از گواهی عدم حضور امکانپذیر است. بر اساس این گواهی‌نامه هر یک از دو طرف می‌توانند درستی ادعای خود را ثابت کنند.
گواهی عدم حضور چه زمانی صادر میشود؟
در زمان نوشتن مبایعه‌نامه و قولنامه علاوه بر ثمن معامله و شرایط پرداخت آن، تاریخ حضور در دفترخانه برای انجام آخرین مرحله‌ی قرارداد مشخص میشود. اگر یکی از طرفین قرارداد در زمان مشخص شده حاضر نشود، طرف دیگر میتواند گواهی عدم حضور گرفته و با استفاده از آن طرح دعوی و شکایت کند.
هنگامی که خریدار و فروشنده مشغول تنظیم و یا نوشتن قولنامه خانه یا آپارتمان هستند، معمولا در یکی از بندهای قولنامه، مکان و زمانی را برای حضور طرفین در دفترخانه اسناد رسمی جهت انتقال رسمی خانه یا آپارتمان مورد معامله، تعیین می‌کنند. در قول‌نامه‌های پرینتی که دارای کد رهگیری هستند، معمولا در بند ماده‌ی ۴ آن به موضوع تعهد خریدار و فروشنده مبنی بر حضور در دفترخانه تعیین شده با ذکر آدرس و شماره‌ی تلفن دفتر خانه‌ی مذکور، اشاره میشود. هرچند، فرقی نمی‌کند که قول‌نامه‌ی تنظیمی دستی باشد و یا پرینتی و دارای کد رهگیری از سامانهی ثبت معاملات املاک کشور، در هر دو حالت خریدار و فروشنده باید در زمان تعیین شده در قولنامه در دفترخانه اسناد رسمی مقرر حاضر شده و نسبت به تسویه حساب نهایی از جهت پرداخت الباقی ثمن معامله ( ارزش معامله) و انتقال سند رسمی ملک و تسلیم بنچاق ملک به خریدار اقدام کنند.
هنگامی که خریدار یا فروشنده در موعد تعیین شده در قولنامه در محل دفترخانه اسناد رسمی حاضر نشود، سردفتر دفترخانه میتواند به درخواست شخص حاضر (خریدار یا فروشنده) برگه‌ای تحت عنوان گواهی عدم حضور صادر کند که در آن ضمن اشاره به مشخصات طرفین و زمان تعیین شده برای تنظیم سند، گواهی شود که به عنوان مثال خریدار در زمان تعیین شده در محل دفترخانه حضور یافته و الباقی وجه معامله را نیز به صورت نقد یا در قالب یک فقره چک بانکی یا تضمین شده به رویت سردفتر دفترخانه رسانده است، ولی تا پایان ساعت اداری فروشنده حضور پیدا نکرده و این گواهی حسب مفاد قول‌نامه‌ی فی‌ما‌بین خریدار و فروشنده، به درخواست خریدار صادر گردیده است.
لینک مرتبط: آشنایی با اصلاحات رایج بازار مسکن
عدم صدور گواهی عدم حضور توسط دفترخانه
در آیین نامه‌ی جدید قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران بند ۱۰ ماده‌ی ۶۵ فصل ۵ ذکر شده است که:
تخلفات زیر مستوجب پرداخت جریمهی نقدی مطابق قانون بودجه سنواتی و تعدیل آن براساس مقررات قانونی است:
بند ۱۰- خودداری از درج مراتب حضور متقاضی ثبت سند معاملات قطعی و صلح و اجاره غیرمنقول در دفتر اندیکاتور.
با توجه به قوانین وضع شده، هیچ دفترخانه‌ای مستلزم به صدور گواهی عدم حضور نیست بلکه تنها دفترخانه‌ها متعهد می‌شوند در صورت حضور هر یک از طرفین قرارداد به او گواهی حضور در محل قرارداد بدهند و حضور او را در دفتر اندیکاتور، درج، تصدیق و گواهی کنند. بنابراین، عدم صدور گواهی عدم حضور به منزله‌ی کوتاهی سردفتر دفترخانه و محدود شدن شما از لحاظ پیگیری قانونی نیست، بلکه با دریافت گواهی حضور در دفترخانه در صورت غیبت یکی از طرفین قرارداد می‌توانید در صورت لزوم، با مراجعه به دستگاه قضایی پیگیری‌های لازم را انجام دهید.
لینک مرتبط: راهنمای کامل خرید خانه
مدارک خریدار
۱. قولنامه (رسمی یا عادی) که به امضا هر دو طرف رسیده باشد.
۲. شناسنامه و کارت ملی
۳. خریدار باید چک تضمین شده بانکی در وجه فروشنده به میزان باقیمانده مبلغ معامله که در متن قرارداد ذکر شده است تهیه کرده، و همراه خود برای ارائه به دفترخانه همراه داشته باشد.
مدارک فروشنده
۱. مدارک هویتی (شناسنامه و کارت ملی)
۲. اصل سند مالکیت
۳. قولنامه (رسمی یا عادی) که به امضا هر دو طرف رسیده باشد.
۴. بنچاق
۵. گواهی پایان کار
۶. مفاصا حساب دارایی
۷. مفاصا حساب عوارض نوسازی از شهرداری
۸. استعلام ثبتی مبنی بر عدم بازداشت از اداره ثبت که توسط خود دفترخانه صورت می‌گیرد.
شایان ذکر است، اگر روزی که برای تنظیم سند رسمی با تاریخ دقیق و مشخص تعیین میشود و این روز با اتفاق ناخواسته‌ای که به هر دلیل اعم از آلودگی هوا، عزای عمومی و یا هر دلیل غیر قابل پیش‌بینی، مصادف و تعطیل باشد، لازم است این مطلب در حین تنظیم قرارداد قید شود که در صورت تعطیلی، تاریخ مشخص دیگر یا فردای آن روز انتقال سند صورت گیرد.
فسخ قرارداد خرید ملک توسط خریدار و فروشنده
یکی از مواردی که دو طرف معامله، به خصوص فروشندگان باید به آن توجه داشته باشند، رعایت مراحل نقل و انتقال ملک و تکمیل مدارک لازم قبل از رسیدن روز تعیین‌شده برای انتقال سند است. مدارکی مانند اسناد مربوط به مالیات و مفاصاحساب باید تماما آماده باشند.
- نقص مدارک در روز انتقال سند به منزله عدم حضور فروشنده در محضر محسوب میشود و خریدار در این شرایط میتواند درخواست جریمه و حتی فسخ معامله را داشته باشد.
- برای چنین شرایطی معمولا در قول‌نامه‌ها وجه التزام تعیین میشود.یعنی مبلغی تعیین میشود که اگر هر یک از طرفین به تعهدات خود عمل نکرد، ملزم به پرداخت آن باشد.
این وجه به سه صورت در قولنامه ذکر میشود. در حالت اول اگر یکی از طرفین، مثلا فروشنده به تعهدات خود عمل نکرد و در تاریخ معین با مدارک کامل برای انتقال سند در دفتر اسناد حضور نیافت، باید وجه تعیین‌شده را به خریدار بپردازد. در این شرایط خریدار جریمه را دریافت خواهد کرد و معامله فسخ میشود.
در حالت دوم طرفین هنگام امضای قولنامه ملک موافقت می‌کنند که هر کس به تعهدات خود عمل نکند، ملزم به پرداخت جریمه است اما باید تعهد خود را نیز به انجام برساند. به این ترتیب معامله فسخ نمی‌شود و هر دو طرف همچنان ملزم به انجام تعهدات خود هستند.
در حالت سوم وجه التزام به صورت روزانه محاسبه میشود. یعنی اگر فروشنده در تاریخ معین به دفتر اسناد مراجعه نکرد، باید برای مدت تاخیر انتقال سند به صورت روزانه جریمه بپردازد و سند را نیز انتقال دهد.
نکته دیگری که خریداران باید قبل از امضای قولنامه ملک یا مبایعه‌نامه به آن توجه داشته باشند، بررسی صحت مدارک و احراز هویت فروشنده است. این کار البته به عهده مشاوران املاک است اما نباید به آن اکتفا کنید.
- لازم است قبل از امضای قرارداد و طی مراحل نقل و انتقال ملک از صحت مدارک اطمینان بیابید.
- به خصوص در مورد ملک‌هایی که توسط وکالت‌نامه فروخته می‌شوند، مشکلات فراوانی به وجود می‌آید.
شرایط خاص صدور گواهی عدم حضور
شرایط خاص صدور گواهی عدم حضور ممکن است با توجه به نوع رویداد و مقررات مربوط به آن متفاوت باشد. این قوانین به جهت اطمینان از صحت گواهی و قانونی بودن فرآیند که در راستای آن حقوق قانونی هر یک از طرفین قرارداد رعایت میشود، وضع شده‌اند. برخی از شرایط عمومی که تقریبا در تمامی موقعیت‌ها یکسان هستند؛ شامل موارد زیر میشود:
حضور یکی از طرفین در دفترخانه
همانطور که به آن اشاره کردیم، قبل از مراحل پایانی عقد قرارداد بین فروشنده و خریدار، مکان و زمان دقیق عقد قرارداد توسط دفترخانه مشخص میشود. در زمان و مکان تعیین شده توسط دفترخانه، یکی از طرفین معامله (فروشنده/ خریدار) باید حضور خود را به دفترخانه اعلام نمایند.
مستندات کامل
مستندات کامل که شامل مدارک شناسایی، قرارداد اولیه، تمامی مدارک مالی تبادل شده مانند رسیدهای بانکی، چک و غیره و تمامی مستندات مربوط به زمین یا ملک بایستی توسط طرف حاضر در دفترخانه به دفترخانه ارائه داده شود.
اعلام کتبی عدم حضور
درخواست عدم حضور باید از طرف حاضر در دفترخانه به صورت کتبی به آن دفترخانه ارائه شود. این درخواست می‌بایست شامل توضیحات کامل و جامع در مورد معامله‌ی مدنظر و دلایل عدم حضور طرف مقابل باشد.
مدارک ابلاغ اخطارها
اگر هرگونه اخطار و اعلانی به طرف غایب ارسال شده باشد؛ باید به صورت کپی از از این مدارک به دفترخانه ارائه شود. این مدارک می‌توانند شامل هرگونه احضاریه‌ی قانونی، نامه‌ی ارسال شده، پیامک یا پست الکترونیک و ایمیل باشند.
حضور در زمان مقرر
از آن‌جایی که دفترخانه موظف است زمان دقیق حضور هر کدام از طرفین را ثبت نماید؛ طرف حاضر باید در زمان مقرر در دفترخانه حضور یابد و ممکن است هرگونه تاخیری منجر به عدم صدور گواهی عدم حضور شود.
ثبت رسمی حضور
همانطور که به آن اشاره کردیم، دفترخانه موظف است حضور هر یک از طرفین قرارداد را در دفتر ثبت رسمی، ثبت کند که شامل تاریخ و ساعت دقیق حضور است.
پرداخت هزینه‌های دفترخانه
هزینه‌های مربوط به گواهی عدم حضور که شامل هزینه‌های اداری و ثبتی است؛ باید توسط طرف درخواست کننده‌ی گواهی عدم حضور پرداخت شود.
بررسی صحت مدارک
مدارک هر یک از طرفین قرارداد باید توسط سردفتر دفترخانه راستی آزمایی شود و از صحت و کامل بودن آنها اطمینان حاصل نماید.
تنظیم گواهی عدم حضور
سردفتر دفترخانه پس از بررسی و تایید مدارک، اقدام به تنظیم گواهی عدم حضوری که شامل اطلاعات زیر میشود؛ می‌کند.
نام و مشخصات کامل طرفین
تاریخ و ساعت مقرر برای حضور
تاریخ و ساعت مقرر حضور طرف مقابل
ذکر عدم حضور یکی از طرفین
امضا و مهر گواهی عدم حضور
برای اینکه بتوان به گواهی عدم حضور اعتبار قانونی بخشید، این گواهی باید توسط سردفتر دفترخانه امضا و مهر شود.
تسلیم گواهی به طرف حاضر
یک نسخه از گواهی عدم حضور جهت توانایی برای پیگیری‌های قانونی به طرف حاضر در دفترخانه ارائه میشود.
ثبت در دفترخانه
نسخه‌ای دیگر از گواهی عدم حضور در دفترخانه‌ی مذکور ثبت و بایگانی میشود تا در صورت نیاز بتوان به آن مراجعه کرد.
لینک مرتبط: سند تعاونی چیست؟
نمونه متن حقوقی گواهی عدم حضور در دفترخانه
با توجه به اهمیت قرارداد فی‌ما‌بین طرفین قرارداد و همچنین، اهمیت قانونی گواهی عدم حضور بهتر است تا با نمونه‌ی حقوقی این گواهی آشنا شد.
متن حقوقی گواهی عدم حضور در دفترخانه
نظر به اینکه با توجه به مدارک ابرازی از طرف خانم/ آقای ………………. مقرر بوده است که سند حاکی از انتقال قطعی …….. مترمربع از مالکیت خانم/ آقای ………………. از پلاک ثبتی …….. فرعی از …….. اصلی واقع در بخش …….. تهران با شرایط مذکور در آن مدارک (بیع نامه شماره ………………. مورخ ……………….) در تاریخ ………………. در این دفترخانه به ثبت برسد از آنجا که سند مذکور به علت عدم مراجعه و حضور فروشنده بیع نامه مذکور (خانم/ آقای ……………….) و بالطبع عدم ارائه و تهیه مدارک لازم جهت ثبت سند قطعی از طرف مالک (فروشنده) تا آخر وقت اداری روز ………………. ثبت دفتر نشده است به تقاضای خانم/ آقای ………………. (خریدار) که تحت شماره ………………. مورخ ………………. در دفتر اندیکاتور به ثبت رسیده است و بر اساس بند ۸۹ مجموعه بخشنامه های ثبتی این گواهی از طرف اینجانب ………………. سردفتر اسناد رسمی ………………. تهران تنظیم و به نامبرده تسلیم گردید.
سردفتر/ کفیل دفترخانه اسناد رسمی – مهر و امضاء
مدارک مورد نیاز جهت اخذ گواهی عدم حضور توسط فروشنده
فروشنده می‌بایست مدارک مربوط به تنظیم سند مبیع را به همراه داشته باشد که در رابطه با املاک شامل موارد زیر میشود:
مدارک هویتی (شناسنامه و کارت ملی)
اصل سند مالکیت
قولنامه (رسمی یا عادی) که به امضا هر دو طرف رسیده باشد.
بنچاق
گواهی پایان کار
مفاصا حساب دارایی
مفاصا حساب عوارض نوسازی از شهرداری
استعلام ثبتی مبنی بر عدم بازداشت از اداره ثبت که توسط خود دفترخانه صورت می‌گیرد.
مدارک مورد نیاز جهت اخذ گواهی عدم حضور توسط خریدار
خریدار برای جهت دریافت گواهی عدم حضور باید مدارک زیر را در روز انتقال سند رسمی در دفترخانه‌ی مذکور به همراه داشته باشد.
قولنامه (رسمی یا عادی) که به امضا هر دو طرف رسیده باشد.
شناسنامه و کارت ملی
خریدار باید چک تضمین شده بانکی در وجه فروشنده به میزان باقی‌مانده‌ی مبلغ معامله که در متن قرارداد ذکر شده است تهیه کرده، و همراه خود برای ارائه به دفترخانه داشته باشد.
چنان‌چه خریدار، نتواند مدرکی دال بر تضمین مابقی ثمن معامله به دفترخانه ارائه دهد، برای وی گواهی عدم حضور صادر نمی‌شود.
فسخ معامله با گواهی عدم حضور
یکی از مواردی که دو طرف معامله، به خصوص فروشندگان باید به آن توجه داشته باشند، رعایت مراحل نقل و انتقال ملک و تکمیل مدارک لازم قبل از رسیدن روز تعیین‌شده برای انتقال سند است. مدارکی مانند اسناد مربوط به مالیات و مفاصاحساب باید تماما آماده باشند.
نقص مدارک در روز انتقال سند به منزله عدم حضور فروشنده در محضر محسوب میشود و خریدار در این شرایط میتواند درخواست جریمه و حتی فسخ معامله را داشته باشد.
برای چنین شرایطی معمولا در قول‌نامه‌ها وجه التزام تعیین میشود.یعنی مبلغی تعیین میشود که اگر هر یک از طرفین به تعهدات خود عمل نکرد، ملزم به پرداخت آن باشد.
این وجه به سه صورت در قولنامه ذکر میشود.
در حالت اول اگر یکی از طرفین، مثلا فروشنده به تعهدات خود عمل نکرد و در تاریخ معین با مدارک کامل برای انتقال سند در دفتر اسناد حضور نیافت، باید وجه تعیین‌شده را به خریدار بپردازد. در این شرایط خریدار جریمه را دریافت خواهد کرد و معامله فسخ میشود.
در حالت دوم طرفین هنگام امضای قولنامه ملک موافقت می‌کنند که هر کس به تعهدات خود عمل نکند، ملزم به پرداخت جریمه است اما باید تعهد خود را نیز به انجام برساند. به این ترتیب معامله فسخ نمی‌شود و هر دو طرف همچنان ملزم به انجام تعهدات خود هستند.
در حالت سوم وجه التزام به صورت روزانه محاسبه میشود. یعنی اگر فروشنده در تاریخ معین به دفتر اسناد مراجعه نکرد، باید برای مدت تاخیر انتقال سند به صورت روزانه جریمه بپردازد و سند را نیز انتقال دهد.
نکته دیگری که خریداران باید قبل از امضای قولنامه ملک یا مبایعه‌نامه به آن توجه داشته باشند، بررسی صحت مدارک و احراز هویت فروشنده است. این کار البته به عهده مشاوران املاک است اما نباید به آن اکتفا کنید.
لازم است قبل از امضای قرارداد و طی مراحل نقل و انتقال ملک از صحت مدارک اطمینان بیابید.به خصوص در مورد ملک‌هایی که توسط وکالت‌نامه فروخته می‌شوند، مشکلات فراوانی به وجود می‌آید.
ماده چهارم مربوط به قرارداد املاک
عبارتی که معمولا در ماده ۴ قولنامه یا قراردادهای پرینتی یا دارای کد رهگیری نوشته میشود بدین‌گونه است که شما می توانید از این متن در قراردادها و قول‌نامه‌های خود در زمان خرید و فروش خانه و آپارتمان یا هر نوع زمین و ملکی که دارای سند رسمی است استفاده کنید. املاکی که فاقد سند رسمی هستند چون انتقال آنها به صورت رسمی امکانپذیر نیست، لذا نوشتن چنین شرطی در متن قولنامه فایده حقوقی خاصی ندارد؛ مگر در برخی موارد که به صورت وکالتی اقدام به فروش ملک میشود شاید برای تنظیم وکالت‌نامه محضری و رسمی بتوان از این متن استفاده کرد:
” ماده ۴- شرایط مربوط به تنظیم سند
۴-۱- طرفین متعهد شدند در تاریخ………./……./………. در دفترخانه اسناد رسمی شماره ………. واقع در شهر……….. و یا دفترخانه ای که بانک پیشنهاد می نماید، ضمن انجام کلیه تعهدات و شرایط مندرج در این قرارداد (قولنامه) نسبت به تنظیم سند رسمی مورد معامله به نام خریدار اقدام نمایند.”
هزینه گواهی عدم حضور در دفترخانه
هزینه گواهی عدم حضور در دفترخانه (که معمولاً برای اثبات عدم حضور یک فرد در زمان خاص یا عدم امکان حضور در دفترخانه برای امضای سند استفاده میشود) بسته به دفترخانه و نوع سند متفاوت است. این هزینه‌ها ممکن است از ۵۰,۰۰۰ تومان تا ۲۰۰,۰۰۰ تومان یا بیش‌تر متغیر باشد. برای دریافت اطلاعات دقیق‌تر، بهتر است به دفترخانه‌ای که قصد دارید گواهی را در آن دریافت کنید، مراجعه کنید. هزینه‌ها ممکن است بسته به منطقه و شرایط خاص تغییر کند.
لینک مرتبط: محاسبه پورسانت و حق کمیسیون املاک
رای وحدت رویه در مورد گواهی عدم حضور
رای وحدت رویه در مورد گواهی عدم حضور به موضوعی مربوط است که در برخی موارد، افراد نمی‌توانند در زمان یا مکان خاصی حضور یابند و نیاز به اثبات این موضوع از طریق مرجع رسمی وجود دارد. در این راستا، رای وحدت رویه هیأت عمومی دیوان عالی کشور در این زمینه صادر شده است که بر اساس آن، گواهی عدم حضور از سوی دفترخانه‌ها یا مراجع رسمی صادر میشود تا عدم حضور شخص در زمان و مکان مشخص شده را تایید کند.
یکی از رای‌های مهم وحدت رویه در این زمینه، مربوط به لزوم اثبات عدم حضور شخص در زمان یا مکان خاص است. این رای معمولاً به این مسئله پرداخته‌است که چطور می‌توان برای اثبات این موضوع از مرجع رسمی، مانند دفترخانه‌ها، استفاده کرد و گواهی مربوطه را دریافت نمود.
به طور کلی، رای‌های وحدت رویه در این زمینه، به تشریح اصول قانونی و روش‌های عملی صدور گواهی عدم حضور می‌پردازد و روشن می‌کند که در صورت نیاز به این نوع گواهی، کدام مراجع رسمی صلاحیت صدور آن را دارند و چگونه باید مراحل قانونی آن انجام شود.
برای اطلاعات دقیق‌تر، لازم است که به رای وحدت رویه هیأت عمومی دیوان عالی کشور که در این زمینه صادر شده، مراجعه کنید تا جزئیات دقیق و قانونی آن را بررسی نمایید.
مراحل بعد از گرفتن گواهی عدم حضور
پس از دریافت گواهی عدم حضور، مراحل بعدی ممکن است بسته به نوع پرونده و شرایط خاص متفاوت باشد، اما به طور کلی شامل مراحل زیر میشود:
بررسی شرایط
ابتدا باید مطمئن شوید که گواهی عدم حضور به درستی و مطابق با قوانین صادر شده باشد و دلایل عدم حضور در آن ذکر شده باشد. این ممکن است شامل مواردی مانند بیماری، مشکل حمل و نقل یا سایر دلایل قانونی باشد.
ارائه به دادگاه یا نهاد مربوطه
اگر گواهی عدم حضور در دادگاه یا جلسات قانونی صادر شده باشد، باید این گواهی را به دادگاه یا مرجع قضایی مربوطه ارسال کنید یا به آنها نشان دهید. این کار معمولاً برای درخواست فرصت دوباره برای حضور یا توضیح در مورد عدم حضور صورت می‌گیرد.
بررسی جریمه‌ها یا عواقب
اگر عدم حضور بدون دلیل موجه باشد، ممکن است با جریمه یا عواقب قانونی مواجه شود. به همین دلیل باید مطمئن شوید که گواهی شما دارای دلایل قانونی معتبر باشد.
درخواست تجدید جلسه
در برخی موارد، ممکن است شما بتوانید از دادگاه یا نهاد مربوطه درخواست کنید که جلسه یا دادگاه مجددی برگزار کنند.
مراجعه به وکیل
در صورتی که این موضوع مربوط به یک پرونده حقوقی باشد و شما نگران پیامدهای آن هستید، مشورت با یک وکیل برای دریافت راهنمایی‌های دقیق و قانونی مهم است.
در کل هر فرد بسته به مفاد قرارداد، می‌بایست اقدام به تهیه و تنظیم سند رسمی، مطالبه‌ی خسارت ناشی از عدم حضور طرف مقابل، فسخ قرارداد و … کند و تمامی این مدارک را بر روی یک فایل ورد ذخیره نماید. پس از آن، به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و شکایت و مطالعه‌ی خود را در سامانهی ثنا با آدرس الکترونیک adliran.ir ثبت نماید.
لینک مرتبط: کمیسیون و پورسانت املاک را چگونه محاسبه کنیم؟
جمع‌بندی
در این مقاله از وبلاگ نوبار به ماهیت گواهی عدم حضور، نحوه و شرایط دریافت آن، جدیدترین به‌روز رسانی قوانین قضایی در رابطه با گواهی عدم حضور و اقدامات قانونی پس از دریافت این گواهی پرداختیم. در زمان عقد قرارداد خرید و فروش بهتر است تمامی شرایط قرارداد به صورت کامل بازگو شود تا هیچ‌کدام از طرفین قرارداد دچار ضرر و زیان نشوند. تیم پشتیبانی نوبار به صورت شبانه روزی پاسخ‌گوی درخواست‌ها سوالات شما است. در صورتی که تمایل به ثبت درخواست اتوبار را داشته باشید می‌توانید با مراجعه به وبسایت یا اپلیکیشن نوبار از میزان هزینه‌ی خود اطلاع یابید و صفر تا صد باربری خود را به نوبار بسپارید.
سوالات متداول
۱.منظور از گواهی عدم حضور چیست؟
مقصود از گواهی عدم حضور مدرکی است که با استناد به آن بتوان ثابت کرد یکی از طرفین قرارداد در موعد مقرر از قبل تعیین شده برای انجام تعهداتی مانند انتقال سند، تسویه‌ی حساب خرید و … در دفترخانه حاضر نشده است.
۲.مدارک لازم برای صدور گواهی عدم حضور برای خریدار، چیست؟
خریدار باید مواردی مانند قولنامه (رسمی یا عادی) که به امضا هر دو طرف رسیده باشد، شناسنامه و کارت ملی، چک تضمین شده بانکی در وجه فروشنده به میزان باقی‌مانده‌ی مبلغ معامله که در متن قرارداد ذکر شده است تهیه کرده، و همراه خود برای ارائه به دفترخانه داشته باشد.
۳.آیا عدم صدور گواهی عدم حضور توسط دفترخانه، قانونی است؟
طبق آیین نامه‌ی جدید، عدم صدور گواهی عدم حضور توسط دفترخانه غیر قانونی نیست، هرچند، در صورتی که دفترخانه از درج مراتب حضور متقاضی ثبت سند معاملات قطعی و صلح و اجاره‌ی غیرمنقول در دفتر اندیکاتور سر باز زند، و در پایان گواهی حضور فرد حاضر شده در زمان تعیین شده را صادر ننماید، مرتکب خلاف شده و کاری غیرقانونی است. طبق قوانین سردفتران و دفتریاران این کار غیر قانونی شامل جریمهی نقدی و مجازات است.
۴.در صورتی که فردی از گواهی عدم حضور در دفترخانه برخوردار نباشد، چه مراحلی را باید طی کند؟
در صورتی که شخصی از گواهی عدم حضور در دفترخانه برخوردار نباشد، ابتدا باید دادخواست الزام به حضور در دفترخانه و تنظیم سند رسمی انتقال را از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت نماید. سپس از طریق ارسال اظهارنامه‌ی قضایی و استشهاد شاهدین، حضور خود و عدم حضور طرف مقابل را به مراجع قضایی ثابت کند.
پس از صدور رای دادگاه مبنی بر الزام حضور طرف مقابل در دفترخانه، به شعبه‌ی اجرای احکام مربوطه مراجعه کرده و اجراییه‌ی آن را دریافت کند. بعد از گذشت موعد مقرر اجراییه و استنکاف طرف مقابل از حضور در دفترخانه، فرد با در دست داشتن مدارک کامل میتواند به دفترخانه رفته و اقدام به تنظیم سند رسمی نماید.
